หูด จัดว่าเป็นโรคผิวหนังที่ติดต่อได้ เกิดจากเชื้อไวรัส Human Papilloma Virus (HPV) โดยเชื้อไวรัสนี้จะกระตุ้นให้เซลล์ผิวหนังกำพร้าเกิดการหนาตัวและแข็งตัวขึ้น มีระยะฟักตัวประมาณ 1-6 เดือน ส่วนมากมักพบในเด็กและวัยรุ่น หรือผู้ที่มีระบบความต้านทานโรคต่ำ ไม่ค่อยสบายบ่อยๆ ร่างกายอ่อนแอ ทำให้เกิดการติดเชื้อได้ง่าย หูดสามารถติดต่อได้ทางสัมผัสผิวหนังและการมีเพศสัมพันธ์ โดยปกติแล้วหูดจะไม่แสดงอาการใด ไม่เกิดการคัน แดงหรือบวม
หูดมีหลายลักษณะ โดยแบ่งตามลักษณะรอยโรค แบ่งได้ 5 กลุ่ม
1. หูดธรรมดา ลักษณะเป็นตุ่มนูนแข็ง ผิวขรุขระ สีเหมือนผิวหนังหรือสีดำ อาจมีเม็ดเดียวหรือหลายเม็ด
2. หูดผิวเรียบ ลักษณะเป็นตุ่มแบบ ผิวเรียบ สีเหมือนสีผิวหนัง
3. หูดฝ่ามือ ฝ่าเท้า ลักษณะเป็นปื้นหนาๆ แข็งๆ ฝังอยู่ในเนื้อ สีค่อนข้างเหลือง เมื่อยืนเดินลงน้ำหนักหรือกดทับจะเจ็บ
4. หูที่เป็นติ่งเนื้อแข็งยื่นจากผิวหนัง ลักษณะเป็นตุ่มขรุขระแต่ยาวคล้ายนิ้วมือเล็กๆ มักพบบริเวณใบหน้าและลำคอ
5. หูดที่อวัยวะเพศ ลักษณะเป็นตุ่มนูนสูงคล้ายหงอนไก่ พบบริเวณอวัยวะเพศ ทวารหนัก และขาหนีบ
หูดสามารถรักษาให้หายได้ ด้วยการรักษาวิธีต่างๆ เช่น
1. การใช้ยา ยาที่นิยมใช้มักมีส่วนผสมของกรดซาลิซิลิก กรดไตรคลออะซิตก หรือไบคอลอะซิติก โดยใช้ความเข้มข้นอยู่ที่ประมาณ 10-15% ทาบนหูดวันละ 2-3 ครั้ง โดยต้องไม่ให้โดนผิวบริเวณรอบๆหูด ซึ่งการทายามักนิยมใช้กับหูดที่มีขนาดเล็ก การรักษาด้วยการทายานั้นอาจต้องใช้เวลานานกว่าวิธีอื่นๆ แต่ไม่เจ็บและสามารถใช้กับเด็กได้ การใช้ยามีทั้งแบบทา แบบฉีดจะใช้เมื่อยาแบบทาไม่ได้ผลโดยการฉีดลงไปที่หูดโดยตรง และยากินซึ่งยังอยู่ในขั้นตอนการพัฒนาเพราะมีผลข้างเคียง
2. การผ่าตัด เป็นการผ่าตัดเอาก้อนหูดออกจากผิวหนังไปทั้งก้อน ซึ่งวิธีนี้ไม่ค่อยได้รับความนิยมมากนัก
3. การรักษาหูดด้วยความเย็น เป็นการใช้ไนโตรเจนเหลวจี้ลงไปที่หูด โดยแพทย์จะทำการฝานเนื้อหูดที่มีความหนามากๆออกก่อนจะทำการจี้ หลังจากการจี้ 1 วัน หูดที่ถูกจี้จะมีลักษณะบวม พอง เป็นตุ่มน้ำ จนกลายเป็นถุงน้ำ ถ้าสังเกตุอาจมีเลือดออกอยู่ข้างในถุงน้ำ หลังจากนั้นจะค่อยๆตกสะเก็ดและหายไปในเวลาประมาณ 3 เดือน ส่วนจะต้องจี้กี่ครั้งจึงจะหายขาดก็ต้องขึ้นอยู่กับขนาดของหูด และลักษณะของหูดด้วย
4. การรักษาด้วยความร้อน โดยการจี้หูดด้วยไฟฟ้า โดยแพทย์จะทำการวินิฉัยขนาดและลักษณะของหูดก่อนที่จะกำหนดหรือเลือกใช้ความร้อนในการรักษา มีประสิทธิภาพดีกว่าการใช้วิธีจี้เย็น แต่เจ็บมากกว่า และอาจเกิดดแผลเป็นได้มากกว่า
5. การรักษาด้วยเลเซอร์ เป็นการใช้เลเซอร์ยิงไปที่หูด ใช้สำหรับหูดที่มีขนาดใหญ่ วิธีนี้คล้ายกับการจี้ด้วยไฟฟ้า แต่จะได้ผลดีสำหรับผู้ที่มีหูดอยู่ในบริเวณซอกเล็บซึ่งยากต่อการรักษา
สำหรับผู้ที่เป็นหูดและมีร่างกายปกติ อาจไม่เข้ารับการรักษาก็ได้เพราะหูดจะสามารถหายไปได้เองภายระยะเวลา 2 ปี โดยร่างกายจะทำการกำจัดเชื้อไวรัสออกไป แต่สำหรับผู้ที่มีร่างกายอ่อนแอหรือมีภูมิคุ้มกันบกพร่อง มักจะไม่สามารถหายได้เอง และหูดอาจจะกลายเป็นมะเร็งได้ง่ายกว่าคนปกติ ดังนั้นคนที่เป็นหูดแล้วเกิดการเปลี่ยนกับขนาดของหูด ลักษณะผิวของหูด เช่น ขรุขระมากขึ้น มีการลุกลามของหูดไปยังบริเวณใกล้เคียง หรือมีเลือดซึมออกมาจากหูด ต้องรีบพบแพทย์ทันทีเพราะอาจเปลี่ยนเป็นมะเร็งได้คะ
ข้อมูลอ้าอิง
หูด (Warts): haamor.com
หูด: si.mahidol.ac.th
หูด (Warts) เรื่องเล็กแต่เจ็บเหลือใจ: siphhospital.com
