แกงส้มเป็นอาหารประจำภาคกลาง แต่เราเห็นว่าทำทานกันทุกๆภาคของประเทศไทย อาจจะแตกต่างกันบ้างในเรื่องสีของแกงและรสชาติ เช่น ทางภาคใต้จะออกสีเหลืองนำ มีรสเผ็ด และไม่เปรี้ยวนัก ทางภาคกลางจะออกสีส้มและมีรสชาติเปรี้ยว หวาน เป็นต้น แกงส้มเป็นการนำพริกแกงส้มมาต้มกับผักและเนื้อสัตว์จำพวก ปลา กุ้ง เป็นหลัก วิธีทำแกงส้ม แต่ละภาคเครื่องแกงจะแตกต่างกันไปแต่อร่อยเหมือนกันแน่นอนคะ
สำหรับการทำแกงส้มหัวใจหลักก็คือพริกแกงส้มนั้นเอง เราสามารถหาซื้อพริกแกงส้มแบบสำเร็จรูปได้ง่าย ตามตลาดสด แต่หากใครอยากจะตำพริกแกงส้มรับประทานเอง เราก็มีสูตรมาแนะนำกันคะ ใครอยากจะตำด้วยครกก็จะได้พริกแกงที่มีกลิ่มหอมของเครื่องเทศ แต่หากใครไม่ชอบหรือไม่สะดวกตำด้วยครก ก็สามารถนำไปเข้าเครื่องปั่นได้คะ เพียงแต่กลิ่นของเครื่องเทศจะน้อยลงเท่านั้นเอง รสชาติก็อร่อยเหมือนกันคะ
เริ่มต้นวิธีทำแกงส้ม
1.พริกแกงส้ม ส่วนประกอบ คือ พริกแห้งเม็ดใหญ่แกะเอาเมล็ดออกแช่น้ำ 5 เม็ด กะปิ 1 ช้อนชา เกลือ 1 ช้อนชา หอมซอย ¼ ถ้วย ปลาช่อนต้ม/ปลาทู/กุ้งสด ¼ ถ้วย
วิธีทำ ให้นำพริกแห้งโขลกกับเกลือให้ละเอียดเสียก่อน แล้วจึงใส่หอม กะปิ และสุดท้ายใส่เนื้อปลาสุกหรือเนื้อกุ้งสด ลงไปโขลกให้เข้ากันเป็นเนื้อเดียว
2.พริกแกงส้มใต้ ส่วนประกอบ พริกขี้หนูสวนสดๆ 300 กรัม กระเทียมไทย 150-200 กรัม เกลือสมุทร 2 ช้อนโต๊ะ กะปิ 2 ช้อนโต๊ะ ขมิ้นแกง 3-5 แง่ง
วิธีทำแกงส้ม
ให้ตำพริกขี้หนู กระเทียม และขมิ้นให้ละเอียด แล้วค่อยใส่กะปิลงไปตำร่วม พร้อมใส่เกลือ พริกแกงส้มสามารถเก็บไว้ใช้ได้นานพอสมควร โดยเก็บไว้ในตู้เย็นช่องปกติ ไม่ต้องแช่ช่องแข็งนะคะ และควรบรรจุใส่ภาชนะที่เป็นสแตนเลจจะช่วยชะลอไม่ให้พริกแกงเป็นสีดำได้เป็นอย่างดีคะ
ส่วนวิธีการทำแกงส้มก็จะคล้ายคลึงกันคะ คือต้มน้ำกับพริกแกงส้ม คนให้ละลายเข้ากันดี ตั้งไฟให้เดือด ใส่ผักที่เตรียมไว้ โดยเลือกใส่ผักที่สุกยากใส่ลงไปก่อน เช่น ดอกกะหล่ำจะสุกยากกว่าดอกแก เป็นต้น เพื่อผักจะได้สุกในเวลาใกล้เคียงกัน ส่วนเนื้อสัตว์อย่าง กุ้ง ปลา ให้ใส่สุดท้าย เพราะสุกง่าย และจะได้ไม่เละเวลาคนแกง ต้มจนเดือดและแน่ใจว่าทุกอย่างสุกหมดแล้วก็ให้ปิดไป ยกลงพร้อมรับประทานได้ทันที มีข้อและบางคนชอบแกงส้มค้างคืนมากกว่าเพราะรสชาติจะเข้มข้น เข้าเนื้อเป็นอย่างดี มีข้อยกเว้นสำหรับแกงส้มผักกะเฉดคือ ให้ใส่ผักกะเฉดหลังจากทุกอย่างสุกหมดแล้ว ใส่แล้วปิดไฟทันที จะทำให้ผักกะเฉดไม่เหนียว น่ารับประทาน
สำหรับคนที่รับประทานอาหารเจ คราวนี้เรามีสูตรแกงส้มเจมาฝากสามารถทำแกงส้มแสนอร่อยได้เองที่บ้านคะ เริ่มจากส่วนประกอบของพริกแกงส้มเจกันก่อนคะ มี งาขาวคั่ว 2 ช้อนโต๊ะ พริกแห้ง 10 เม็ด กะปิเจ 1 ช้อนชา นำส่วนผสมทั้งหมดมาโขลกให้ละเอียด เตรียมไว้สำหรับทำแกงส้ม ส่วนแกงส้มเจก็จะใส่ผักชนิดต่างๆ เช่น เห็ด ผักกาดขาว แครอท คล้ายกับแกงส้มผักรวมทั่วๆไป ปรุงรสด้วยน้ำมะขามเปียก น้ำตาลปีบ เกลือ และซีอิ๊วขาว (ใส่แทนน้ำปลา) เป็นอันเสร็จการทำแกงส้มเจคะ รับประทานกับข้าวสวยร้อนๆ สักจาน
แกงส้มเป็นแกงที่ไม่มีส่วนผสมของกะทิ คงเป็นที่ชื่นชอบสำหรับคนที่กลัวอ้วน และแกงส้มยังเป็นอาหารชั้นเลิศสำหรับคนที่อยากจะควบคุมน้ำหนักคะ แกงส้มเป็นแหล่งรวมของโปรตีน และเกลือแร่หลายชนิด ยิ่งกว่านั้นน้ำมะขามเปียกยังช่วยเรื่องระบบขับถ่ายและให้วิตามินซี เมื่อรับประทานร่วมกับผักทำให้ไม่ท้องผูก ขับถ่ายเป็นปกติคะ สำหรับคนที่ต้องควบคุมเรื่องของโซเดียม หรือควบคุมความเค็ม ก็ควรชิมก่อนจะใส่น้ำปลา/เกลือเพิ่ม เพราะในกะปิก็มีเกลือผสมอยู่แล้วคะ อาหารไทยแสนอร่อยและยังมากคุณค่าอีกต่างหากคะ
ข้อมูลวิธีทำแกงส้มอื่นๆ
แกงส้มผักรวม : inmu.mahidol.ac.th
เครื่องแกงหรือพริกแกงเหลือง (แกงส้มใต้): foodietaste.com