สุดยอดพระเครื่องที่ได้รับความนิยมมาเป็นร้อยปี ถูกยกย่องให้เป็น”จักรพรรดิแห่งพระเครื่อง” โดยเฉพาะสมเด็จวัดระฆังพิมพ์ใหญ่ เป็นที่หมายตาที่จะได้มาครอบครองของบรรดาเซียนพระหรือนักสะสมทั้งหลาย เชื่อกันว่ามีพุทธคุณ “เมตตามหานิยม แคล้วคลาดภัยพิบัติ คงกระพัน โชคลาภ” หากได้มาครอบครองบูชาแล้วจะเป็นสิริมงคลอย่างยิ่ง และองค์พระจัดได้ว่าเป็นงานพุทธศิลป์ล้ำค่าเลยทีเดียว บางองค์มีมูลค่าที่ซื้อขายกันจริงเป็นหลักสิบล้านบาท ล่าสุด พระสมเด็จวัดระฆัง พิมพ์ใหญ่(องค์เฮียกุ่ย) ได้ตั้งราคาไว้สูงถึง 100 ล้านบาทเลยทีเดียว ถึงแม้ว่าจะเป็นเพียงราคาตั้ง แต่ก็ทำให้พระสมเด็จทุกองค์มีราคาขยับตามขึ้นไป

พระสมเด็จวัดระฆังเป็นหนึ่งในห้าพระเบญจภาคีซึ่งประกอบด้วย
- พระซุ้มกอกำแพงเพชร
- พระนางพญาพิษณุโลก
- พระรอดลำพูน
- พระผงสุพรรณ
- พระสมเด็จวัดระฆัง
หากนับรวมอายุการจัดสร้างแล้ว พระสมเด็จวัดระฆังเป็นพระเครื่องที่มีอายุน้อยที่สุดในกลุ่มเบญจภาคี แต่ด้วยความนิยมสูงสุดจึงได้รับการจัดให้เป็นองค์ประธานในกลุ่ม
ประวัติการสร้างพระสมเด็จวัดระฆัง
สมเด็จพระพุฒาจารย์ (โต พรหมรังสี) ได้สร้างขึ้นครั้งแรกตั้งแต่สมัยรัชกาลที่ 4 พ.ศ.2387 ขณะดำรงสมณศักดิ์เป็นพระราชปัญญาภรณ์(โต) ที่วัดระฆังโฆษิตาราม กรุงเทพฯ ว่ากันว่าเมื่อท่านไปธุดงค์ที่เมืองกำแพงเพชร ท่านได้เห็นลักษณะของพระเครื่องซุ้มกอที่งดงาม ท่านจึงได้นำแบบมาสร้างพระเครื่องทรงนูนต่ำบนสี่เหลี่ยมผืนผ้าขนาดเล็ก กว้างประมาณ 2.4 ซม. สูง 3.6 ซม. และหนา 0.5 ซม. โดยมีพระพุทธรูปสมัยเชียงแสนและสุโขทัยเป็นต้นแบบองค์พระ มีซุ้มเรือนแก้วล้อมรอบ องค์พระนั่งปางสมาธิประดิษฐานบนฐานสามชั้น แบ่งพิมพ์ตามลักษณะได้ 5 พิมพ์ได้แก่
- พิมพ์ใหญ่
- พิมพ์ทางเจดีย์
- พิมพ์ฐานแซม
- พิมพ์เกศบัวตูม
- พิมพ์ปรกโพธิ์
มีการจัดสร้างขึ้นมาอีกหลายครั้งเพื่อแจกจ่ายให้บรรดาพุทธศาสนิกชนในงานพิธีสำคัญทางพุทธศาสนาต่างๆ มีช่างหลวงหลายคนคอยสร้างพิมพ์พระเครื่องแต่ละรุ่น พระสมเด็จวัดระฆังจึงมีลักษณะพุทธศิลป์ที่งดงาม มวลสารที่นำมาสร้างได้มาจากวัตถุดิบที่หาง่ายในท้องถิ่น เช่นปูนหอย น้ำอ้อยงบ ว่านร้อยแปด กรรมวิธีในการสร้างคือทำหินปูนมาเผาไฟแล้วทุบให้แหลกละเอียดจนเป็นแป้งผสมกับน้ำมันตังอิ๊วของจีน ผสมกับสารมวลสารและสารมงคลต่างๆเช่น เม็ดชาด พระธาตุ ข้าวตอก ดอกไม้แห้ง แปด หรือแม้กระทั่งหมากที่สมเด็จพระพุฒาจารย์ท่านคายทิ้ง เนื้อพระสมเด็จจึงมักมีมวลสารต่างๆเหล่านี้ปรากฎให้เห็น
หลักวิธีการดูพระสมเด็จวัดระฆังขั้นต้น
ด้วยความนิยมสูงสุดมาเป็นเวลานานนับร้อยปี จึงมีผู้ผลิตพระสมเด็จวัดระฆังปลอมออกมาเพื่อหลอกลวงเอาเงินจากผู้ที่ต้องการมีไว้บูชาเป็นเวลานานแล้วเช่นกัน ความต้องการมีไว้ครอบครองไม่ใช่เรื่องที่ผิด แต่จำเป็นต้องรู้เท่าทันมิจฉาชีพเหล่านี้ ต้องศึกษาจนมีความรู้แตกฉานรวมทั้งสอบถามผู้รู้ก่อนที่จะบูชามาเป็นของตัวเองซักองค์ ไม่ใช่ทุกคนที่จะฟันธงได้ว่าพระสมเด็จองค์ไหนเป็นของแท้หรือปลอม ต้องศึกษาค้นคว้าอย่างถ่องแท้ตั้งแต่การสร้าง พิธีการ ลักษณะแม่พิมพ์ เนื้อมวลสาร ปีที่สร้าง วิธีการขั้นต้นดังต่อไปนี้จะช่วยให้ท่านไม่ถูกหลอก
- เปรียบเทียบกับองค์แท้องค์อื่นๆ เพื่อหาจุดต่าง แต่วิธีนี้อาจยุ่งยากเพราะหาองค์แท้มาเปรียบเทียบไม่ได้
- จำให้แม่นว่าพระสมเด็จวัดระฆังมี 5 พิมพ์ดังที่กล่าวไว้ในหัวข้อประวัติการสร้าง ถ้าพิมพ์อื่นคือไม่ใช่
- ดูเนื้อมวลสารขององค์พระ วิธีนี้จำเป็นต้องรู้ว่าแต่ละพิมพ์มีมวลสารอะไรเป็นส่วนประกอบ
- อย่ากังวลกับความไม่แน่ใจว่าเป็นพระสมเด็จแท้หรือปลอม หากไม่แน่ใจให้ผ่านไป ยังมีอีกหลายองค์ที่จะเป็นของเรา
- ดูตำหนิของพระแต่ละพิมพ์
สิ่งที่สำคัญคืออย่าไปสนใจคำพูดของคนที่อ้างตัวเป็นเซียนพระ เขามีวิธีพูดโน้มน้าวให้เราเชื่อเพื่อผลประโยชน์ของเขา ให้ฟังเป็นเพียงข้อมูลประกอบการพิจารณาของเราเท่านั้น ถ้าสงสัยให้สอบถามจากคนที่ไม่มีส่วนได้เสียกับเรา
ข้อมูลพระสมเด็จวัดระฆัง
พระสมเด็จฯวัดระฆังโฆษิตาราม : web-pra.com
สมเด็จพระพุฒาจารย์ (โต พฺรหฺมรํสี) : th.wikipedia.org